CAVING IN BELGIUM
De langste en diepste grotten in België

De langste grotten van BELGIE: langer dan 500 m.

Bron: Paul De Bie op basis van het werk van J.L-De Bock (overleden in 2008).
Deze tabel mag niet worden gepubliceerd zonder deze bron te vermelden!

Legende kolom "Accès/Toegang" :

• PERMISSION. = permission nécéssaire (d'un club ou propio) / Toelating nodig (van een club of eigenaar)
• LIBRE = Libre accès (cavité non-fermée) / Vrije toegang (niet afgesloten)
• CLEF UBS = Porte avec cadénas UBS / Deur met UBS-slot
• NON = Non-accèssible / Niet toegankelijk
• DISPARUE = Grotte n'existe plus (carrière) / Grot is verdwenen (steengroeve)
   
  

Aantal grotten: 77   TOTAL : 132,8 km !

Laatste belangrijke wijzigingen aan deze tabel aangebracht:

* juli '97 - Système Weron-Dellieux: ontwikkeling opgelopen tot 3600 m na ontdekking Réseau de la Topo Foutue.
* juli '97 - Abime de Comblain-au-Pont: ontwikkeling nu 807 m (is toename met 123m) na ontdekkingen door GRSC
* maart '98 - Trou OZER: komt binnen op plaats 50, na verlengingen door CASA, Aywaille
* sept '98 - Réseau de Waerimont: komt binnen op plaats 9 met 2400 m ontwikkeling!
* dec '98: Système Wéron-Dellieux haalt nu officieel 3610 m.
* jan 1999: Trou du Moulin (Marenne): nieuwe ontdekking door SC de Belgique. Lengte is geschat, diepte -39m. Zie Regards 1997.
* juli 1999:  Réseau de Waerimont: ontwiikeling reeds meer dan 3500 m, en het is er niet gedaan!
* Augustus 1999: Réseau de Waerimont springt naar 5de plaats in de lijst. Reeds 4 km en nog steeds niet gedaan...
* Jan 2001: Complete herziening van de tabel.  Bronvermelding toegevoegd, tientallen veranderingen gebaseerd op nieuwe inlichtingen. Systeem Chawresse-Veronika belandt in de top 5.  Weliswaar nog een schatting maar 3/4 is reeds gebaseerd op precieze topos.
* Sept 2003: Grotte de la Merveilleuse: nieuwe topo  830m.  Grottes de Floreffe: nieuwe topo 688m. Chantoir des Fagnoules: 800m (nieuwe ontdekking Avalon)
* Nov 2003: Chawresse-Veronika: na nieuwe ontdekkingen (Avalon) passeert de grot de 5 km!
* Dec 2003: Chantoir des Fagnoules benadert 1000m na de exploratie post-sifon van zowat 200 meter aan galerijen.
* Jan 2003: Nieuwe ontdekking te Yvoir: Trou de la Chaise, ondergrondse rivier, die naar schatting 1000 m ontwikkeling telt.
* Jan 2004: Abime de Lesves,na de ontdekking van een nieuw stuk (Réseau des Sangsues) door GRPS en na de verbinding met  Trou des Hyacintes, bereikt 751m lengte en en diepte van -68m.
* Juni 2005: Chantoir des Fagnoules springt de top-20 binnen, de recente exploraties in de réseau post-sifon brengen de lengte naar +/- 1500m.
* Sept 2004: Grotte Bebronne werd in juni 2004 verbonden met Chantoir de Clisore na werken door P. Dumoulin, JP Roosens, J. London en F. Polrot. De grot meet nu 1262m.
* Mei 2005: Grande Faille du Fonds des Cris (Chaudfontaine): deze zeer mooie ontdekking (2001-2002) van de Luikse club GRSC en Abyss, sluit voorlopig af op een respectable lengte van 1040m en een diepte van -55m.
* Jan 2006: Nieuwe topo van J. Hosselet brengt de lengte van de Grottes de Pont d'Arcoles op 858 m.
* Jan 2006: Voorlopig cijfer 1500 m voor een nieuwe ontdekking in de Provincie Namen, Abri du Risous.
* Jan 2006: Voorlopig cijfer 2250 m en -90m diepte voor wat allicht één van de grootste ontdekkingen van de laatste 5 jaar wordt: de Souffleur de Beauregard, een ondergrondse rivier ontdekt door de GRSC.
* Jan 2006: Grotte du Chalet, 539m, na diverse duikexploraties van J. Petit (Casa) en M. Pauwels (ESCM)

Opm: voor de eerste keer overschrijdt de gecumuleerde lengte van alle grotten langer dan 500m, de magische grens van 100 km: we zijn nu aan 102 km!

* Jan 2006: Grottes de Goyet: er is nu meer duidelijkheid over de ontdekkingen door Bibiche (sedert 1997): enerzijds is de toeristische grot verlengd tot 1500 m, anderzijds is een lateraal nieuw réseau ontdekt dat meer dan 2000 m totaliseert!
*Juni 2006: De Souffleur de Beauregard blijft een ongelooflijke opmars verder zetten en is nu reeds 3389m lang.
*Dec 2006: De Souffleur de Beauregard is reeds langer dan 3500 m!
* Aug 2007: Nieuwe grot, explo GRPS: Chantoire de Rostène met een lengte van 700 m en diepte van -81m
* Okt 2007: Een nieuwe topo van Trou Qui Fume (Furfooz) door de Interclub Hades, geeft een lengte van 923 m en een diepte van 99,6 m.
* Okt 2007: Chantoire de Rostène overschrijdt de 1000 m.
* Okt 2007: Chantoir des Fagnoules maakt een sprong in het klassement, na ontdekking van een belangrijk réseau post-sifon 6, dat de grot in één klap minstens 500 m langer maakt.
* Dec 2008: nieuwe ontdekking van SC de Belgique: Grotte de l'Isbelle (+/- 850 m)
* Jan 2009: Fagnoules nu 2283 m, nadert de top 10.
* Dec 2006: De Souffleur de Beauregard passeert de 4 km!
* April 2009: Door de verbinding tussen Chantoir de Buc en Chantoir des Fagnoules (SC Avalon) ontstaat het "Système Fagnoules-Buc" met een lengte van 2600 m.
* Jan 2010: Grotte du Chalet (Aywaille): 969 m na afwerking topo van réseau post-S5
* Jan 2010: Trou des Côtes: nieuwe ontdekking van SC Avalon  lengte voorlopig 650 m.
* Aug 2010: Grotte de la Fosse aux Ours (Rochefort): deze prachtige en recente ontdekking van SC Cascade is reeds meer dan 1 km lang
* Aug 2010: Grotte de la Fosse aux Ours (Rochefort): de verbinding (al duikend) met Trou du Muret brengt de totale lengte op +/- 1500 m.
* Sept 2011: Fosse aux Ours-Muret (Rochefort): passeert de 2000 m.
* Mei 2011: Système Fosse-aux-Ours-Muret (Rochefort) is nu ook, via een sifon, verbonden met de Trou de l'Hôtel. Lengte nu >2200 m.
* Juli 2012: Nieuwe grot in Olne: de Grotte Michaux (explo: GRSC) met 562 m lengte
* Oktober 2012: Grotte-Mine & Grotte de l'Etang de la Villa des Hirondelles: deze explo dateert reeds van 2006-2007 maar de cijfers zijn nu pas bekend. Samenwerking tussen Vlaamse speleo's van Technico/Kempen en de Waalse club GRSC
* December 2012: Grotte Sainte-Anne te Tilff: een nieuwe topo door SC Avalon wijst uit dat de grot minstens 1751 m lang is.En voorwaar kras: Trou des Manants bleek in de tabel gewoon niet voor te komen! Dit omdat de oorspronkelijk gepubliceerde cijfers over minder dan 500 m spraken, terwijl nieuwe topo's uitwijzen dat het eerder 1500 m moet zijn.
* Augustus 2013: Nieuwkomer in de tabel: Trou du Parrain in Rochefort, met 587 m lengte.
* Januari 2014: de langverwachte nieuwe topo van de Nou Maulin, van de hand van Speleo Nederland, komt uit op 2275 m lengte.
* Februari 2014: een nieuwe grot, ontdekt door SC Avalon: Trou du Bonheur in Eprave.
* Januari 2015: Chantoir de Morville (L=950 m) toegevoegd, na publicatie in Spelerpes
* December 2015: nieuwe grot, de schitterende Nou Bleu in Sprimont
* Dec 2016: Trou d'Haquin, een van de meest onderschatte grotten, maakt een grote sprong. De nieuwe topo van GRPS wijst erop dat deze grot minstens 3 km lang is!
* Dec 2016: en ook de Grotte Sainte-Anne maakt een grote sprong en vervoegt bijna de schare van +3000 m grotten. De nieuwe topo van de hand van Speleo NL is bijna klaar!
* Okt 2018: Uit de nieuwe topo van GRPS blijkt dat de Trou d'Haquin meer dan 4 km meet.
* Jan 2021: De Grande Grotte de Malacord (Ferrières) werd door SC Avalon geheel getoopografeerd. Ze meet 1229 m.
* Jan 2021: Het Système Wuinante-Haminte werd in 2019-2020 geheel gehertopografieerd en maakt een grote sprong. De lengte bedraagt momenteel 2544 m.

Commentaar bij de tabel:

Statistisch:
België telt reeds 40 grotten die groter zijn dan één kilometer, en 23 die groter zijn dan 2 kilometer! De voorbije jaren is deze tabel ingrijpend gewijzigd. Recente (= na 1990) grote ontdekkingen zijn: Chantoir Dellieux en verbinding met Trou Weron, Chantoir de Beron-Ry, Grotte des Emotions, Système de Bretaye, Réseau de Waerimont, Grand Faille du Fonds des Cris, Trou de la Chaise, Grottes de Goyet, Chantoir de Fagnoules, Grotte Michaux en de Souffleur de Beauregard.

Toegankelijkheid:
- slechts 12 van de 75 grootste Belgische grotten zijn (nog) VRIJ toegankelijk!
- 9 grotten zijn afgesloten met een  UBS-slot, waarvan de sleutel in het bezit is van quasi elke Belgische club en kan worden ontleend bij de speleofederaties.
- De meeste overige grotten zijn mits toestemming toegankelijk. Deze grotten zijn over het algemeen afgesloten met een poort. Informeer U bij de speleofederaties over de contactadressen. Opgelet: voor sommige grotten gelden zeer strikte beperkingen en wordt de toelating slechts uitzonderlijk verleend!
- Een tiental grotten zijn in het geheel niet toegankelijk of de toegangsmogelijkheden zijn ons onbekend.

De diepste grotten van BELGIE : dieper dan 50 m.

Bron: K.I.W.I. (Karst Inventorié en Wallonie et Informatisé) en J.L-De Bock.  Aanvullingen: Paul De Bie. Deze tabel mag niet worden gepubliceerd zonder deze bron te vermelden!

Legende:
Kolom 1 = totaal niveauverschil (in m) (dénivellation totale)
Kolom 2 = hoogste punt boven ingang (in m)  (point le plus haut au-dessus entrée)
Kolom 3 = diepste punt onder ingang zonder duiken (in m) (point le plus bas sans plongée)
Kolom 4 = diepste punt onder ingang al duikend (in m)  (point le plus bas en plongée)
 
 

Laatste belangrijke wijzigingen aan deze tabel aangebracht:

* juli '97 - Abime de Comblain-au-Pont: diepte nu -82 m (is toename met 30m), waarvan -10 al duikend, na ontwikkelingen door GRSC.
* maart '98 - Trou OZER - diepte nu 70 m, na ontdekkingen door CASA, Aywaille, die de grot 4 m dieper maakten.
* Juni 1999 - Réseau de Fresnes (Lustin): een nieuwe ingang (Trou de la Belle Casquette) veranderde de diepte een beetje: nu 81 m (+15/-56m)
* Jan 2000 - Chantoir Valentin (Morville): een nieuwe grot, ontdekt door onze Nederlandse buren van Speleo NL, die een diepte van -76 m. bereikt.
* Nov 2002 - Réseau de Waerimont: ingevoegd in tabel (diepte 58m)
* Sept 2003: Grotte de la Merveilleuse: nieuwe topo 55m déniv.
* Jan 2004: Abime de Lesves,na de ontdekking van een nieuw stuk (Réseau des Sangsues) door GRPS en na de verbinding met  Trou des Hyacintes, bereikt 751m lengte en een diepte van -68m.  
* Juni 2005: Chantoir des Fagnoules springt de top-50 binnen, de recente exploraties in de réseau post-sifon brengen de lengte naar +/- 1500m en diepte naar -57m.
* Mei 2005: Grande Faille du Fonds des Cris (Chaudfontaine): deze zeer mooie ontdekking (2001-2002) van de Luikse club GRSC en Abyss, sluit voorlopig af op een respectable lengte van 1040m en een diepte van -55m.
* Jan 2006: Voorlopig cijfer 63 m voor een nieuwe ontdekking in de Provincie Namen, Abri du Risous.
* Jan 2006: en -65m diepte voor een nieuwe ontdekking van SC Avalon, Chantoir de B. (Provincie Namen)
*Jan 2006: Voorlopig cijfer 2250 m en -90m diepte voor wat allicht één van de grootste ontdekkingen van de laatste 5 jaar wordt: de Souffleur de Beauregard, een ondergrondse rivier ontdekt door de GRSC.
* Dec 2006: De Souffleur de Beauregard is reeds langer dan 3500 m!
* July 2007: Chantoire du Fond de Rostène, nieuwe ontdekking (J. Simus), L= 300m, D=-60m
* Aug 2007: Nieuwe grot, explo GRPS: Chantoir de Rostène met een lengte van 700 m en diepte van -81m.
* Jan 2009: Nieuwe ontdekking, explo GRSC: Douve aux Salamandres -83 m!
* Aug 2010: Grotte de la Fosse aux Ours (Rochefort): Nieuwe ontdekking (SC Cascade)
* Mei 2011: Système Fosse-aux-Ours-Muret (Rochefort) is nu ook, via een sifon, verbonden met de Trou de l'Hôtel. Lengte nu >2200 m en niveauverschil (inclusief sifons) 80 m..
* Juli 2012: Nieuwe grot in Olne: de Grotte Michaux (explo: GRSC) met 562 m lengte en -53 m diepte
* Feb 2013: Grotte La Merveilleuse (Dinant) maakt een sprong naar de 13de plaats: een artificiële klim van 34 m door GSCD maakt de grot een pak dieper (of hoger)
* Dec 2016: Trou d'Haquin vordert flink want de nieuwe topo van de GRPS wijst uit dat de grot -70 m is.
*Jan 2021: Het Système Wuinante-Haminte werd in 2019-2020 geheel gehertopografieerd en dankzij de ondekking van een nieuw stuk (Réseau du Flair) wordt de totale diepte meer dan 50 m.
*Dec 2021: Chantoir Faweu-Mika, ontdekt door GRSC, bereikt liefst -100 m diepte na een duik van 23 m diep in de eindsifon.

Commentaar:

Statistisch:
Reeds 8 grotten hebben een niveauverschil van meer dan 100 m. Dit is echter vooral te danken aan de prestaties van de Belgische speleoduikers. Het volstaat om naar kolom 3 te kijken om te begrijpen dat in slechts 2 grotten een diepte van meer dan 100 m kan worden bereikt zonder te duiken: Trou Bernard en Système Weron-Dellieux.

Toegankelijkheid:
Ook hier blijkt duidelijk dat men zonder de juiste connecties en zonder UBS-sleutel niet diep meer in de Belgische ondergrond kan afdalen... Daarenboven zijn sommige grotten dan nog uitsluitend al duikend te exploreren!